نمونه آیین نامه انضباطی قانون کار (ابلاغی از سوی اداره کل روابط کار و جبران خدمت)
کارفرمایان محترم؛
۱- برای استاندارد سازی آیین نامه های انضباط کار در کارگاه ها، این آیین نامه به صورت نمونه تهیه شده و در صورت ضرورت، مطابق با شرایط کارگاه، می توان تغییرات لازم را در آن انجام داد.
۲- آیین نامه انضباط کار به طرق ذیل تایید می شود:
الف- چنان چه کارگاه صرفا در محدوده یک شهرستان باشد، در صورت تفویض اختیار از طرف اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، تایید آیین نامه انضباط کار، از طریق اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل صورت می گیرد.
ب- در صورتی که کارگاه دارای شعباتی در محدوده یک استان باشد، کارفرما می تواند، آیین نامه انضباط کار واحدی برای تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان برساند.
ج- در صورتی که کارگاه دارای شعباتی در محدوده چند استان باشد، کارفرما می تواند ، آیین نامه انضباط کار واحدی برای تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل روابط کار و جبران خدمت برساند.
به منظور ایجاد محیطی سالم در جهت افزایش کارآیی و بهبود کمی و کیفی فعالیت ها و بر حذرداشتن کارکنان از بی نظمی و کم کاری و تنبیه کارکنان خاطی، آیین نامه انضباطی کارگران ……… بر اساس “مقررات اصلاحی تعیین موارد قصور و نقض دستورالعمل ها و آیین نامه های انضباط کار در کارگاه ها، موضوع تبصره ۲ ماده ۲۷ قانون کار” مصوب ۱۵/۱۰/۱۳۸۸ وزیر کار و امور اجتماعی، مشتمل بر شش فصل به شرح زیر تدوین گردیده و پس از تایید …………… اجرا خواهد شد.
فصل اول- کمیته انضباط کار
ماده ۱
به منظور رسیدگی به تخلفات انضباطی تمامی کارگران، کمیته هایی تحت عنوان “کمیته انضباط کار” مرکب از اعضای زیر تشکیل خواهد شد.
الف- …….. نفر نماینده کارفرما
ب- ……. نفر نماینده کارگران ج- یک نفر نماینده از میان سرپرستان به انتخاب سرپرستان.
تبصره ۱
منظور از سرپرستان، کارگرانی هستند که تحت هر عنوان، مسوولیت اداره یک یا چند کارگر را بر عهده داشته باشند.
تبصره ۲
در هنگام انتخاب نمایندگان، افرادی نیز به عنوان اعضای علی البدل تعیین می شوند که در صورت قطع رابطه عضو اصلی، برای باقیمانده دوره، حسب مورد، جایگزین می گردند.
ماده ۲
مدت عضویت اعضای کمیته انضباط کار در کمیته مزبور …………. سال است و انتخاب مجددآنان بلامانع می باشد.
ماده ۳
جلسات کمیته انضباط کار با حضور ……….. عضو رسمیت یافته و تصمیمات آنان با اکثریت آراء معتبر است. چنان چه کمیته انضباط کار به دلیل عدم حضور اعضا در دو جلسه متوالی رسمیت پیدا نکند، موضوع به طور مستقیم از طرف ذی نفع (کارگر یا کارفرما) قابل طرح در مراجع حل اختلاف خواهد بود.
ماده ۴
کمیته انضباط کار در اولین جلسه از بین اعضای خود، یک نفر به عنوان رییس، یک نفر به عنوان نایب رییس و یک نفر به عنوان دبیر انتخاب نموده و مشخصات، سمت اعضا و موجودیت خود را به طور کتبی به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعلام می نماید.
ماده ۵
اعضای کمیته انضباطی کار علاوه بر تابعیت ایران و تدین به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی کشور و تعهد به نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، باید دارای حداقل مدرک تحصیلی …………..، حداقل …………….. سال سن و حداقل …………………. سال سابقه کار باشند.
تبصره
در کمیته انضباط کار، یک نفر از نمایندگان انتخابی کارفرما، باید آشنا به مسایل حقوقی بوده و ترجیحا دارای لیسانس حقوق باشد.
ماده ۶
انجام وظیفه در کمیته انضباط کار با حفظ سمت می باشد.
ماده ۷
تصمیمات کمیته انضباط کار در شش نسخه تنظیم و به ترتیب زیر ابلاغ می گردد:
الف- یک نسخه برای ابلاغ به کارگر
ب- یک نسخه برای اطلاع کارفرما
ج- یک نسخه برای اطلاع تشکل کارگری (در صورت وجود)
د- یک نسخه برای ضبط در بایگانی کمیته انضباط کار
ه- یک نسخه برای ضبط در پرونده استخدامی کارگر
و- یک نسخه برای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل.
فصل دوم- تخلفات
ماده ۸
طبقات تخلفات به قرار زیر است:
الف- طبقه اول
۱- کم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایف محوله.
۲ – عدم رعایت شئون اسلامی و عدم رعایت پوشش مناسب با محیط کار.
۳- اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی یا اداری.
۴ – امتناع از حضور در دوره های آموزشی و غیبت غیر موجه در حین گذراندن دوره های آموزشی.
۵- سهل انگاری روسا و مدیران در ارایه گزارش تخلفات کارگران تحت امر.
۶- تسامح در حفظ وجوه، اموال و اسناد که منجر به ایراد خسارت شود.
۷- تعطیل خدمت در خلال ساعات موظف کاری.
۸- استعمال دخانیات در محل های ممنوع.
ب- طبقه دوم
۱- ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آن ها بدون دلیل.
۲- تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر کاری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص.
۳- سرپیچی از اجرای دستور مقام مافوق در حدود وظایف کاری.
۴- ارایه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور کاری.
۵- سوء استفاده از مقام، موقعیت یا شئون شغلی.
۶- عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی.
۷- عدم رعایت اصول ایمنی کار با ماشین آلات.
۸- استعمال مواد مخدر و مشروبات الکلی در محل کار یا اعتیاد به آن ها.
۹- ایراد تهمت، افترا و هتک حیثیت.
ج- طبقه سوم
۱- جعل یا دست زدن در اسناد و اوراق یا استفاده از سند مجعول.
۲- اختفاء، نگهداری، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی.
۳- گرفتن وجه مالی یا غیر آن چه در قوانین و مقررات تعیین شده است.
۴- هر نوع استفاده غیر مجاز از اموال شرکت یا مشتری.
۵- هر نوع تصاحب غیر مجاز اموال شرکت یا مشتری.
۶- توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکت ها و محمولات پستی یا معدوم کردن آن ها و استراقسمع بدون مجوز قانونی.
۷- افشای اسرار و اسناد محرمانه کاری.
۸-کارشکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاری و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی.
د- طبقه چهارم
۱- عضویت در سازمان هایی که مرام نامه یا اساس نامه آن ها مبتنی بر نفی ادیان الهی است یاطرفداری و فعالیت به نفع آن ها با تایید مراجع ذی صلاح.
۲- عضویت در گروه های محارب یا طرفداری و فعالیت به نفع آن ها با رای مراجع قانونی.
۳- تحریک به برپایی یا شرکت در تحصن، اعتصاب، تظاهرات غیر قانونی و اعمال فشارهای گروهی برای مقاصد غیر قانونی در کارگاه.
فصل سوم- تنبیهات
ماده ۹
تنبیهات اداری به ترتیب عبارتند از:
الف – تذکر کتبی برای بار اول.
ب – تذکر کتبی برای بار دوم.
ج – عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش ها یا تسهیلات تا ………. ماه/ سال.
د- تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پست های بالاتر تا …………. ماه/ سال.
تنبیهات اداری قابل اعمال در خصوص هر یک از طبقات تخلفات اداری به قرار زیر است:
ماده ۱۰
در خصوص تاخیر، تعجیل و غیبت غیر موجه کارگران، تنبیهات به شرح ذیل می باشد:
ماده ۱۱
کمیته انضباط کار پس از رسیدگی به اتهام یا اتهامات کارگر در صورت احراز تخلف یا تخلفات در مورد هر پرونده صرفاً یکی از تنبیهات فوق را اعمال خواهد نمود و چنان چه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد، از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.
ماده ۱۲
هر گاه کارگری که به موجب تصمیم کمیته انضباط کار محکومیت یافته است، از تاریخ محکومیت، به مدت ………. ماه/ سال مرتکب تخلف اداری نشود، سابقه مذکور جزء مراتب تخلفاتی وی محسوب نمی گردد.
فصل چهارم- رسیدگی
ماده۱۳
کمیته انضباط کار بر اساس گزارش ارجاعی از سوی سرپرستان، روسا، مدیران و سایرمقامات بالاتر شروع به رسیدگی می نماید.
ماده ۱۴
هر گاه رسیدگی به اتهام کارگر به تشخیص کمیته انضباط کار مستلزم استفاده از نظر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد به کارشناس ذی ربط یا واحد بازرسی ارجاع می شود.
ماده ۱۵
چنان چه کارگر به سبب شکایت کارفرما از سوی مراجع قضایی توقیف گردد، در مدت توقیف، قرارداد وی به حال تعلیق در می آید. کارفرما مکلف است در ایام تعلیق تا تعیین تکلیف از سوی مراجع ذی صلاح، برای رفع احتیاجات خانواده او، حداقل ۵۰ درصد حقوق ماهیانه وی را به صورت علی الحساب پرداخت نماید. اگر این توقیف در مراجع مذکور منتهی به محکومیت نشود، مدت تعلیق جزء سابقه خدمت وی محسوب و حقوق و مزایای او پرداخت می گردد.
ماده ۱۶
کمیته انضباط کار، موارد اتهامی را تعیین و برگ تفهیم اتهام را جهت ابلاغ تنظیم می نماید.
تبصره
واحد امور اداری کارگاه موظف است، اوراق تفهیم اتهام صادره توسط کمیته انضباط کار راحداکثر ظرف مدت ۵ روز به کارگر ابلاغ نماید. در صورت عدم وجود واحد اداری، کمیته خود اقدام به این امر می نماید.
ماده ۱۷
متهم باید ظرف مدت ۵ روز از تاریخ ابلاغ برگ تفهیم اتهام، دفاعیه خود را کتباً ارایه نماید.
این مدت در صورت تقاضای مهلت، بنا به تشخیص کمیته تا ۵ روز دیگر قابل تمدید می باشد.
تبصره ۱
در صورتی که متهم جهت دفاع، درخواست مدارک نماید، کمیته انضباط کار مکلف است مدارک مزبور را در اختیار وی قرار دهد.
تبصره ۲
چنان چه متهم در مهلت مقرر، دفاعیه خود را ارایه ننماید، کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود به موارد اتهامی رسیدگی می نماید.
ماده ۱۸
کمیته انضباط کار مکلف است، متهم را برای حضور در تمام جلسات رسیدگی دعوت نماید. عدم حضور متهم مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.
تبصره
وقت جلسه باید طوری تعیین شود که فاصله بین ابلاغ وقت و روز جلسه، کمتر از دو روز نباشد. در صورت وجود معاذیر قانونی جهت حضور در جلسه به تشخیص کمیته، وقت دیگری تعیین می گردد.
فصل پنجم- اتخاذ تصمیم، ابلاغ و اجرای تصمیم کمیته انضباط کار
ماده ۱۹
کمیته انضباط کار پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسناد و مدارک موجود در پرونده وتوجه به دفاعیات متهم پس از تشخیص نوع تخلف با در نظر گرفتن مواردی از جمله میزان زیان وارده، آثار سوء اجتماعی و اداری، وجود یا فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سوابق کارگر بهطور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.
تبصره
در صورتی که کمیته انضباط کار بر اساس مدارک موجود، ارتکاب تخلف از سوی متهم رااحراز نکند، او را تبرئه می نماید.
ماده ۲۰
واحد امور اداری موظف است، تصمیمات کمیته انضباط کار را حداکثر ظرف مدت ۱۰روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.
تبصره ۱
هر گونه خودداری یا جلوگیری از ابلاغ یا اجرای تصمیمات کمیته انضباط کار ممنوع و بامتخلفان طبق مقررات این آیین نامه رفتار خواهد شد.
تبصره ۲
در صورتی که محکوم علیه در وضعیتی باشد که اجرای فوری تصمیم کمیته انضباط کار درباره وی ممکن نباشد، مراتب به کمیته صادر کننده تصمیم گزارش شده و به محض حصول امکان، اجرا می گردد.
تبصره ۳
تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می باشد.
فصل ششم- سایر مقررات
ماده ۲۱
اصلاح یا تغییر تصمیمات کمیته انضباط کار، صرفا در مواردی که کمیته تصمیم گیرنده با اکثریت آرا تشخیص دهد که مفاد تصمیم متخذه از لحاظ شکلی یا ماهوی مخدوش است، امکان پذیر می باشد.
ماده ۲۲
چنان چه تخلف کارگر پس از بازنشستگیکشف شود، قابلیت طرح در کمیته انضباط کار را نداشته و در صورت ضرورت، مراتب از طریق مراجع ذی صلاح، قابل پیگیری می باشد.
ماده ۲۳
مرگ متهم قبل از اتخاذ تصمیم کمیته انضباط کار، موجب توقف رسیدگی و مختومه شدن پرونده می گردد. حکم این ماده در صورت ضرورت مانع پیگیری از طریق سایر مراجع ذی صلاح نمی باشد.
ماده ۲۴
تمامی کارگران و واحدهای کارگاه مکلفند، همکاری های لازم را با کمیته انضباط کار و دبیرخانه آن به عمل آورده و مدارک، اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تعیین شده در اختیار آن ها قرار دهند.
ماده ۲۵
در صورتی که هر یک از اعضای کمیته انضباط کار مرتکب تخلفات مندرج در این آیین نامه گردد، عضویت او در مدت رسیدگی به تخلف وی، به حالت تعلیق درخواهد آمد. در این صورت یکی از اعضای علی البدل هم سو با سمت عضو معلق شده، در کمیته انضباط کار حضور خواهد داشت. چنان چه که تخلف عضو معلق شده احراز نشود، در این صورت بعد از اتمام رسیدگی و به مدت باقی مانده از دوره عضویت ،مجدداً به عضویت کمیته انضباط کار در خواهد آمد.
ماده ۲۶
کارفرما مکلف است، مفاد این آیین نامه را به نحو مقتضی به اطلاع تمامی کارگران رسانده و نسخه ای از آن را در مکان های عمومی کارگاه نصب نماید.
ماده ۲۷
این آیین نامه مشتمل بر ……. ماده و ……… تبصره، در مورخ ……… به تایید ……….. رسیده و از تاریخ مذکور قابل اجرا بوده و هرگونه تغییرات بایستی به تایید مرجع مذکور برسد.
درخصوص نحوه تایید آئین نامه انضباط کار ( آیین نامه انضباطی) بیشتر بدانیم :
این روزها سوالی که به وفور در کلاسها و یا جلسات مشاوره مطرح میشود این است که چطور میشود یک آیین نامه انضباطی در کارگاه, یا در شرکت داشت ؟
اولا بر اساس تبصره ۲ ماده ۲۷ قانون کار هدف از پیش بینی آیین نامه انضباطی در کارگاههای مشمول قانون کار ، ارتقاء بهره وری ، حفظ انسانی کارکنان ، بر حذر داشتن کارکنان از بی نظمی و کم کاری ،وتنبیه کارکنان خاطی است که کارفرمایان پس از تایید اداره کار محل میتوانند آن را به اجرا در آورند.
اما چند نکته :
1- لازم به توضیح است که اعمال تنبیهات ریالی در آیین نامه های انضباطی خلاف مقررات بوده و صرفاتنبیهات انضباطی و اداری قابل وضع می باشد.
2-پیشنهاد می کنم در راستای افزایش بهره وری , ممنوعیت های زیر در کارگاه (محل کار ) درنظر گرفته شود : استعمال دخانیات (در محل کار ) ، انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی ( روانگردان ) , ممنوعیت استفاده از تلفن همراه حین کارکرد .
3- در غالب اوقات ,با شنیدن عبارت “آیین نامه انضباطی ” بیاد تنبیهات و تحذیرات می افتیم در حالیکه پیشنهاد میکنم به منظور ایجاد انگیزه بیشتر در کارکنان ، تشویقات نیز در آیین نامه های انضباطی لحاظ گردد .
اما اگر بخواهید بدانید مراحل اخذ تصویب و تأیید آیین نامه انضباطی چیست ,باید عرض کنم آئین نامه انضباطی کارگاهها پس ازتدوین در کارگاه و امضای اعضاء کمیته انضباطی ذیل کلیه اوراق آن ، به انضمام صورتجلسه انتخاب نماینده سرپرستان و نمایندگان کارگران یا اعتبارنامه نمایندگی ایشان ، میبایستی جهت بررسی اولیه به اداره کار محل ، ارائه گردد.
پس از بررسی توسط اداره مذکور ایرادات و نقائص احتمالی به طور مکتوب به کارگاه ( جهت رفع نقص )اعلام می شود .
پس از رفع نقص و تایید اولیه آیین نامه مبنی برعدم مغایرت مواد آن با مقررات قانونی و صحت مدارک تسلیمی، نسخه ای از آیین نامه که تمام صفحات آن به امضاء فرد_فرد اعضاء کمیته انضباطی کارگاه رسیده ، جهت تایید نهایی توسط اداره کار محل به اداره کل تعاون ,کار و رفاه اجتماعی استان مربوطه ارسال می شود.
پس از طی مراحل مذکور و تایید نهایی آیین نامه ، یک نسخه (که تمام صفحات آن به مهر اداره ممهورگردیده ) ، جهت ابلاغ به کارکنان و اجرا ، به کارفرما ارائه میشود ( و البته نسخه دیگر در بایگانی اداره کاربایگانی میشود ).
اما مدارک لازم جهت بررسی وتایید آیین نامه های انضباط کار (به نقل از روش اجرایی منتشره از سوی وزارت کار) بشرح زیر است :
1- تصویر صورتجلسه انتخابات نماینده کارگران یا اعتبارنامه اعضای تشکل کارگری کارگاه ( شورای اسلامی کارگاه) .
2- صورتجلسه انتخاب نماینده سرپرستان
3- معرفی نامه نمایندگان کارفرما در کمیته انضباطی
4- دو نسخه از آیین نامه که تمام صفحات آن به امضاء تک تک اعضا کمیته انضباطی رسیده باشد.
5-تکمیل فرم مشخصات آیین نامه انضباط کار
لازم به ذکر است که پیش نیاز تشکیل کمیته انضباطی , وجود نمایندگان کارکنان در کارگاه است که تعدادنمایندگان کارکنان ,به تعداد کارکنان کارگاه ارتباط دارد که در تصویر بالا , بیشتر توضیح داده شده است.
لازم به ذکر است که یکی از خدمات شرکت توسعه منابع انسانی یارا مشاور ، طراحی و تدوین آیین نامه انضباطی ( و درصورت لزوم، اخذ تایید اداره کار) می باشد که درصورت نیاز جهت بهره مندی از این خدمات،می توانید با ما تماس بگیرید.
همچنین نحوه تدوین آیین نامه انضباطی، نحوه تشکیل جلسات کمیته انضباطی، مستندسازی و مدیریت انضباطی کارگاه ، در یک کارگاه آموزشی ( دوره آموزشی مدیریت انضباطی منابع انسانی) از سوی شرکت توسعه منابع انسانی یارا مشاور برگزار می گردد که در صورت تمایل به ثبت نام در این دوره ، می توانید با شرکت توسعه منابع انسانی یارا مشاور تماس بگیرید .
پس از تصویب قانون کار و ضابطه‌مند شدن روابط بین کارگران و کارفرمایان، امروزه تشویق و تنبیه منابع انسانیِ یک مجموعه بهطور سنتی امکان‌پذیر نیست.
برای مثال، دیگر نمی‌توان به‌دلیل یک تخلف ساده،کارگر را اخراج کرد یا تمامی تخلفات کارگران را بر دوش کارفرما انداخت. اما کارفرمایان میتوانند برای نظام‌مندتر کردن محیط کسب‌وکار خود، تحت نظر اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دستورالعملی به‌نام «آیین نامه انضباط کار» تنظیم کرده و تمامی موارد تخلفات، نحوه برخورد با تخلفات و اعضای کمیته رسیدگی را در آن شناسایی کنند.
فلسفه آیین نامه انضباط کار، حفظ سلامت محیط، افزایش کارایی کارگران، ارتقای بهره‌وری و حفظ شرافت و حقوق انسانی کارکنان است و همچنین، پیشنهاد میشود کارفرما آیین نامه انضباط کار رابه‌گونه‌ای تنظیم کند تا احساس مسئولیت در بین کارکنان افزایش یابد و زمختی لفظ آیین نامه انضباطی کار با سازوکارهای آموزشی و فرهنگی، جنبه توصیه‌ای و در عین حال الزام‌آور پیدا بکند. درصورت نیاز، می‌توانید از خدمات مشاوره کارشناسان حقوقی یارا مشاور در این زمینه بهره ببرید.
آیین نامه انضباط کار چگونه تنظیم میشود؟
تنظیم آیین نامه انضباط کار مراحل متفاوتی دارد؛ از نگارش آن در فرمی استاندارد و بر اساس قوانین گرفته تا مراحل اداری که بایستی طی شوند تا به مرحله تأیید نهایی و ابلاغ برسد.
نحوه نگارش آیین نامه انضباط کار
نگارش یک آیین نامه انضباطی، متضمن نگاهی بلندمدت به اهداف سازمان/کارگاه/شرکت و جنس وظایف کارکنان است. ما سعی کردیم که فهرستی استاندارد در اختیار شما قرار دهیم؛ لکن می‌توانید بسته به نیازهای درون‌سازمانی خود، موارد زیر را خلاصه‌تر کرده یا توسعه دهید.
۱- مقدمه
در مقدمه آیین نامه انضباط کار، اهداف مورد توجه، اطلاعات شرکت/کارگاه/سازمان و مراجع تأییدکننده نوشته می‌شوند. اهداف جنبه الزام‌آوری نداشته اما از لحاظ مواجهه کارکنان با موارد الزام‌آور بعدی، مفید هستند و پیشنهاد میشود تا با دقت کافی نوشته شود.
۲- کمیته انضباط کار
به‌منظور رسیدگی به تخلفات، نهادی تحت عنوان کمیته انضباط کار تشکیل میشود که متشکل از تعدادی از افراد به‌عنوان نماینده کارفرما و تعدادی از افراد به‌عنوان نماینده کارگران است. همچنین، از میان سرپرستان کارگران، شخصی به‌نمایندگی سرپرستان کارگری مشخص میشود.
حداکثر مدت عضویت، حداقل اعضا برای به رسمیت شناختن جلسات، شرایط تعیین رئیس، نایب رئیس ودبیر و سایر موارد مربوط به کمیته، در این بخش تنظیم میشود.
۳- تخلفات
تخلفات میتوانند طبقات متفاوتی داشته باشند تا بسته به شدت تخلف و میزان آسیب و سوء‌نیتی که به‌همراه دارند، با تنبیهات به‌خصوص خود روبه‌رو شوند.
در این بخش، توانایی آسیب‌شناسی حائز اهمیت است؛ بنابراین، استفاده از تجربیات قبلی و مشاورین حقوقی و فنی در این بخش، می‌تواند یک بار برای همیشه یا حداقل مدتی طولانی، یک آیین نامه انضباط کار را از اصلاحات بی‌نیاز کند!
از موارد ساده‌ای مثل سهل‌انگاری در انجام وظایف تا موارد پیچیده‌ای همچون افشای اسرار و اسناد کاری،در این بخش پیش‌بینی شده و جای خواهند گرفت .
۴- تنبیهات
تنبیهات تذکر کتبی، عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش یا تسهیلات، تنزل مقام و محرومیت از پست‌های بالاتر تا زمانی مشخص و در آخر اخراج براساس ماده ۲۷ قانون کار را شامل می‌شوند.
هر یک از موارد گفته‌شده، میتوانند توسط جدولی تنظیم و واکنش تنبیهی به هر یک از طبقات تخلفات طرح شده باشند تا علاوه بر پیش‌بینی تخلفات، واکنش‌های تنبیهی نیز شفاف و برای متخلف قابل پیش‌بینی باشند.
۵- رسیدگی
در بخش رسیدگی در آیین نامه انضباط کار، بایستی فرایند زیر مشخص شود:
گزارش← اتهام← دفاع← اتخاذ تصمیم
حداقل زمان فاصله از ابلاغ اتهام به کارگر تا دفاع از خویش ۵ روز است. همچنین، بایستی مقامات ذی‌صلاح جهت گزارش‌دهی به کمیته تعیین بشوند که میتوانند همه افراد یک مجموعه باشند!
۶- اتخاذ تصمیم، ابلاغ و اجرای تصمیم کمیته انضباط کار
در نهایت، بایستی مراحل اتخاذ تصمیم و رأی نهایی کمیته مشخص شود. فاکتورهای میزان خسارات،داشتن سوءپیشینه و وجود یا عدم وجود سوءنیت احراز شود. همچنین، فراموش نشود که در آیین نامه انضباط کار بایستی ذکر شود که کلیه آرا و تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می‌باشند تا افراد ذی‌ربط از حقوق خود آگاه شوند!
مراحل اداری مجوز آیین نامه انضباط کار
جهت قانونی بودن آیین نامه انضباط کار، طی نمودن مراحل اداری مربوط به آن الزامی است. این مراحل عبارت است از:
۱- تدوین نسخه اولیه و تهیه پیوست‌های لازم
در نخستین گام، بایستی نسخه پیشنهادی کارفرما یا کارشناسان او با توجه به نکاتی که ذکر کردیم نگارش شود، توسط اعضای کمیته انضباطی امضا شود و به پیوست صورت جلسات انتخاب نمایندگان کارگران، کارفرمایان به مرجع ذی‌صلاح فرستاده شود.
۲- ارجاع به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی
پس از ارجاع به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعیِ حوزه کارگاه/شرکت/سازمان، در صورت نبود ایراد،تأییدیه نخستین مبنی بر صحت مدارک و براساس قوانین بودن آیین نامه انضباط کار پیشنهادی زده میشود.
۳- تأیید نهایی، امضا و ابلاغ به کارکنان و کارفرمایان
پس از اطمینان کامل از حمایت قانونی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آیین نامه انضباط کار پیشنهادی، بایستی تمامی صفحات آیین نامه به امضای اعضای کمیته رسیده و پس از بررسی مجدد اداره مذکور، به تمامی کارکنان ذی‌ربط ارجاع شود.
برخلاف تصور!
برخلاف تصور عموم افراد، آیین نامه‌های انضباطی کار تنها جنبه تنبیهی ندارند و میتوانند دارای جوانب تشویقی نیز باشند. همچنین، تنبیهات نام‌برده‌شده هیچ‌وقت نمی‌توانند ریالی باشند و از کارکنان در قبال تخلفات، جریمه نقدی گرفته نمی‌شود؛ اما می‌تواند مزایا و تسهیلاتشان را کاهش داد. بنابراین، آیین نامه انضباط کار، یک نهاد قانونی، شفاف و کنترل‌شده است که علاوه بر حمایت از حقوق قشر کارگر، برخوردقانونی با کارگران متخلف را شفاف و بهطور رسمی قابل پیش‌بینی می‌کند. بنابراین، این نهاد را بایستی به‌عنوان عنصری مدیریتی در یک سازمان جدی گرفت تا از مشکلات پیش رو جلوگیری کرد.
